Słynne postacie

Treść

Antoni Hybel
(29 I 1872 - 26 III 1946)


Był artystą rzeźbiarzem, malarzem i lutnikiem. Pozostawił po sobie wiele pięknych rzeźb, kilka obrazów i cztery egzemplarze nowatorsko skonstruowanych skrzypiec. Zmarł bezpotomnie i jest pochowany na cmentarzu parafialnym w Ropie.

Antoni Hybel urodził się 29 stycznia 1872 roku w Przyszowej, (ówczesny powiat limanowski). Jego rodzicami byli Wawrzyniec (syn Stefana Hybla i Rozalii z domu Wilczyńskiej) i Marianna (córka Ignacego Lorka i Katarzyny z domu Stawarskiej).

Zarówno dziadek artysty, jak i wuj byli rzeźbiarzami.
W dzieciństwie Antoni wraz z rodzicami mieszkał w Nowym Sączu i tam też jako dziecko rozpoczął edukację. Młody Antoni pomagał ojcu w stolarstwie, przez pięć lat przebywał także u swojego dziadka Ignacego w Starym Sączu, gdzie doskonalił swoje umiejętności w rzeźbie.

Od 1903 roku uczęszczał do Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem, gdzie na kierunku rzeźby figuralnej pogłębiał umiejętności nabyte w warsztacie dziadka. Artysta, oprócz wykonywania rzeźb, zajmował się tworzeniem różnego rodzaju przedmiotów codziennego użytku. Antoni starał się o przyznanie stypendium na naukę, jednak austriackie ministerstwo oświaty nie udzieliło mu zgody (wówczas południowa Polska była pod zaborem austriackim). Otrzymał w zamian zezwolenie na naukę o statusie ucznia nadzwyczajnego na uczelniach krajowych. W miarę swoich skromnych możliwości finansowych, studiował malarstwo w Krakowie - u Juliana Fałata, także w Wiedniu i w Pradze.

W 1911 roku zamieszkał w Ropie. I to tutaj stworzył większość swoich prac. Hybel swoje prace wystawiał w Warszawie, w Berlinie i innych miastach. Rzeźbił malował i zajmował się lutnictwem. Podczas okupacji hitlerowskiej Niemcy zachwycali się jego dziełami i kupowali jego prace za cukier, o który w tym czasie było trudno. Wówczas prasa rozpisywała się na temat jego eksperymentalnych skrzypiec. W Ilustrowanym Kurierze Codziennym, w Krakowie, l kwietnia 1924 roku zamieszczono artykuł pt. "Wynalazek polski w dziedzinie muzyki skrzypcowej". W 1925 roku Czasopismo "Świat i Prawda" (nr 23) zamieściło artykuł "Nowy wynalazek w dziedzinie muzyki skrzypcowej". To samo pismo w następnym roku (nr 33) zamieściło artykuł pt. "Skrzypce polskie - triumf mistrzostwa" z licznymi zdjęciami prac Hybla. Skrzypce Hybla mają obcięty lewy bok i dlatego w trakcie gry lepiej i wygodniej operuje się smyczkiem. Jak wynika z powyższych artykułów posiadają "nową skrzydlatą duszę".

Antoni Hybel ożenił się z Malwiną Kreczman, siostrą ówczesnej kierowniczki poczty w Ropie. Artysta bardzo kochał swoją żonę, która często mu pozowała. Żona zmarła 17 listopada 1933 roku. Na grób swojej małżonki Hybel wykonał figurę Matki Boskiej Płaczącej – rzeźbę można obejrzeć na miejscowym cmentarzu. Dla siebie wykonał rzeźbę Matki Boskiej Różańcowej.

W Muzeum Regionalnym im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach zgromadzone jest 13 rzeźb Hybla oraz słynne hyblowskie skrzypce. W Muzeum Regionalnym w Starym Sączu znajdują się dwa obrazy Antoniego Hybla oraz jeden egzemplarz skrzypiec. W okolicach wsi Ropa można odnaleźć jeszcze krucyfiksy wykonane przez Hybla. Wiele rzeźb i obrazów znajduje się w zbiorach osób prywatnych. Kilka rzeźb znajduje się w starym drewnianym kościele pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Ropie. Na dawnym budynku poczty w Ropie, jeszcze teraz można obejrzeć balkon podpierany przez rzeźby dwóch atlasów - Żydów z Ropy Ankiela i Frojma – autorstwa Hybla, którzy poczuli się tym urażeni i nawet podali Hybla do sądu.

Za życia niezrozumiany i niedoceniony, po śmierci prawie zapomniany.
Dlaczego jedni odchodzą w chwale i sławie, a za innymi równie utalentowanymi czas chce zatrzeć ślady…